Αυτό το βιβλίο συνεχίζει τη σειρά αφιερωμένη στις απαντήσεις του Αρχιμανδρίτη Ραφαήλ σε ερωτήσεις σχετικά με την πίστη και τη σωτηρία στον σύγχρονο κόσμο. Το βιβλίο περιλαμβάνει επίσης αποσπάσματα επιστολών του Fr. Ραφαήλ, ο επιστήμονας και φιλόσοφος.
Οι ερωτήσεις και οι απαντήσεις ομαδοποιούνται σε ενότητες και κεφάλαια.
Ένα βιβλίο με συμβουλές από έναν έμπειρο ιερέα και έναν διάσημο πνευματικό συγγραφέα μπορεί να είναι χρήσιμο σε όποιον αναζητά ειλικρινά τρόπους να διορθώσει τον εαυτό του, που αγωνίζεται για τη σωτηρία της ψυχής του στα θυελλώδη κύματα της θάλασσας της ζωής.
Πρόλογος
«Το πιο επικίνδυνο είδος ψέματος είναι ένα εύλογο ψέμα, το οποίο, στην πραγματικότητα, αποδεικνύεται δόλωμα για να κάνει έναν άνθρωπο να πάρει δηλητήριο μαζί με το φάρμακο», λέει ο Fr. Ραφαήλ.
«Προσέχετε, αδελφοί, μη σας κακομαθαίνει κανείς με φιλοσοφία και κενή εξαπάτηση, σύμφωνα με την παράδοση των ανθρώπων, σύμφωνα με τα βασικά του κόσμου, και όχι κατά Χριστό» ( Κολ. 2:8 ), προειδοποιεί ο Απόστολος Παύλος τους Χριστιανούς.
Ένα άτομο που υπόκειται σε πάθη (και αυτό, δυστυχώς, είναι η πλειονότητά μας) δεν μπορεί πάντα να δώσει μια σωστή αξιολόγηση των τρεχόντων γεγονότων και των ανθρώπων και παρασύρεται από ψεύτικες αρχές, ειδικά αν ένας τέτοιος συγγραφέας είναι ταλαντούχος και δημοφιλής. Η υπνωτική δύναμη της έντυπης λέξης συν η προσωπική γοητεία του συγγραφέα μερικές φορές αιχμαλωτίζει τόσο πολύ που ο ακροατής ή ο αναγνώστης δεν είναι σε θέση να αξιολογήσει νηφάλια αυτά που ακούει ή διαβάζει. Και πόσο συχνά μας λείπουν οι απαραίτητες γνώσεις ή η βασική πνευματική παιδεία, τουλάχιστον στο βαθμό του Κυριακάτικου σχολείου, για μια σωστή αξιολόγηση!
Σε μια τέτοια κατάσταση, ο κίνδυνος να πέσετε υπό την επήρεια ψευδών ιδεών είναι πολύ μεγάλος. Στην πνευματική ζωή, το τίμημα αυτού του λάθους είναι πολύ υψηλό - η αιώνια μοίρα της ψυχής του ατόμου.
Σήμερα, που οι ψευδείς απόψεις διαδίδονται ευρέως από τα ΜΜΕ και τον Τύπο, σπέρνοντας πειρασμό στους πιστούς ανθρώπους, είναι εξαιρετικά σημαντικό να εμμείνουμε αταλάντευτα στην αλήθεια που περιέχεται στην Αγία Γραφή και στην Ιερά Παράδοση της Εκκλησίας.
Στο πρώτο μέρος του βιβλίου, εκτός από απαντήσεις σε διάφορες ερωτήσεις πιστών, ο π. Ραφαήλ εκφράζει επίσης τη στάση του απέναντι σε διάφορους σύγχρονους συγγραφείς, τα έργα και τις απόψεις τους.
Σε έναν από τους αντιπάλους του, τον π. Ραφαήλ απαντά ως εξής: «Προσπαθώ στο μέγιστο των δυνατοτήτων μου να σκέφτομαι όπως σκέφτεται η Εκκλησία : ό,τι δέχεται, αποδέχομαι, ό,τι απορρίπτει, απορρίπτω και προσπαθώ να μην μιλάω και να γράφω με το δικό μου μυαλό, αλλά με βάση τις διδασκαλίες της Εκκλησίας - Είναι απαραίτητο μόνο να δώσετε το μυαλό σας στην υπακοή στην Ορθόδοξη πίστη , που φυλάσσεται στην Εκκλησία.
Το δεύτερο μέρος του βιβλίου είναι αφιερωμένο στον π. Ραφαήλ στα γράμματα ενός φιλοσόφου, εκπροσώπου της σύγχρονης διανόησης. Αυτός ο άνθρωπος ήρθε στην Εκκλησία με τρόπο χαρακτηριστικό του κύκλου του – μέσα από οδυνηρές αμφιβολίες και την αναζήτηση της αλήθειας. Η έγκαιρη πνευματική βοήθεια που ο π. Ραφαήλ στο μονοπάτι της αληθινής εκκλησίας αντικατοπτρίζεται σε επιστολές, θραύσματα των οποίων (με τίτλο από τους εκδότες) θα είναι χρήσιμα και ενδιαφέροντα για τον αναγνώστη.
Θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι η δημοσίευση περιλαμβάνει μόνο εκείνες τις επιστολές από την αλληλογραφία που αγγίζουν γενικά θέματα, είτε πρόκειται για το νόημα και την ουσία της θεολογίας, είτε για τη στάση απέναντι σε ορισμένες φιλοσοφικές τάσεις, είτε για τα χαρακτηριστικά των διαφόρων εκπροσώπων τους. Μάλιστα, η αλληλογραφία ήταν πολύ ευρύτερη και αφορούσε την προσωπικότητα του αποδέκτη στα διάφορα προσωπικά του προβλήματα. Είναι σαφές ότι αυτές οι επιστολές δεν μπορούν να δημοσιευτούν. Αλλά ακόμη και η μερική φύση των επιστολών που παρουσιάζονται καθιστά δυνατό να δούμε με ποια αγάπη και υπομονή, κατά τη διάρκεια σχεδόν τριών ετών, ο π. Ραφαήλ προειδοποίησε τον «αγκαθωτό» ανταποκριτή του, δίνοντάς του σοφά οδηγίες για την πνευματική ζωή, αποθαρρύνοντάς τον από βιαστικά βήματα και αποφάσεις. Στην ορθότητα της συμβουλής του ο πνευματικός προστατευόμενος του π.Ραφαηλ έπρεπε πολύ σύντομα να πειστεί, μερικές φορές από τα δικά του λάθη, αν ενεργούσε αντίθετα με αυτά.
Πρέπει να ειπωθεί ότι η συμμετοχή του στήν παρουσία του Ραφαήλ στη ζωή αυτού του ανθρώπου επηρέασε σημαντικά την κοσμοθεωρία του ως Χριστιανού, τον ανάγκασε να αναθεωρήσει πολλές από τις απόψεις του, συμπεριλαμβανομένου του επαγγέλματός του, της στάσης του απέναντι στους άλλους ανθρώπους, και το σημαντικότερο, του επέτρεψε να βιώσει μόνος του τι τεράστια δύναμη είναι - ποιμαντική αγάπη, ακαταμάχητα σαγηνευτικές καρδιές, ικανές να πείσουν. Στον ψυχρό μας κόσμο, όπου οι εγωιστικές συμπεριφορές ενός ατόμου προς το άλλο έχουν γίνει κοινός τόπος και η αγάπη συνδέεται μόνο με τη φυσική αγάπη των γονιών για τα παιδιά τους, η εκδήλωση αγάπης για έναν «άγνωστο» γίνεται αντιληπτό ως θαύμα, ως κάτι αδύνατο σύμφωνα με τους νόμους αυτού του κόσμου. Δεν είναι τυχαίο ότι πολλοί άνθρωποι γράφουν στον ιστότοπο για τον π. Ραφαήλ παραδέχεται ότι τον αντιλαμβάνονται και προσεύχονται για αυτόν ως πνευματικό τους πατέρα, ειδικά αφού οι περισσότεροι από αυτούς που απευθύνονται στον ιερέα για συμβουλές δεν έχουν δικό τους πνευματικό πατέρα.
Ελπίζουμε ότι οι σοφές απαντήσεις του πατέρα θα βοηθήσουν. Οι απαντήσεις του Ραφαήλ στις ερωτήσεις αυτών των ανθρώπων θα μας βοηθήσουν να κατανοήσουμε βαθύτερα τον εαυτό μας και την πραγματικότητα γύρω μας και θα είναι χρήσιμες για τους ιερείς στο πρακτικό τους έργο πνευματικής φροντίδας για το ποίμνιό τους.
Περί προσευχής
Πώς να προσευχηθείς
Τι πρέπει να κάνετε αν προσεύχεστε και ζητάτε κάτι από τον Κύριο, αλλά δεν πιστεύετε ότι θα πραγματοποιηθεί επειδή είστε κακός και αμαρτωλός;
Πρέπει να ζητήσουμε από τον Κύριο να ενισχύσει την πίστη μας, όπως προσευχόταν ο πατέρας του δαιμονισμένου στο Ευαγγέλιο: «Κύριε, πιστεύω, βοήθησε την απιστία μου», ή οι απόστολοι: «Κύριε, αύξησε την πίστη μας», αλλά όλες οι προσευχές πρέπει να τελειώνουν με τις λέξεις: «Γενηθήτω το θέλημά σου». Αν ήμασταν καλοί, τότε ο Κύριος, σύμφωνα με το νόμο της δικαιοσύνης, θα έπρεπε να είχε εκπληρώσει τις προσευχές μας ως ανταμοιβή για τα πλεονεκτήματά μας. και είμαστε κακοί, επομένως το έλεος του Κυρίου είναι δώρο για εμάς. Όσο βρισκόμαστε στο σώμα, πρέπει να προσευχόμαστε όχι μόνο για τα πνευματικά, αλλά και για τα γήινα. Ακόμη και οι λιτανείες περιέχουν ικεσίες για υγεία, καλοσύνη του αέρα, αφθονία των καρπών της γης κ.λπ. Αλλά πρώτα απ' όλα πρέπει να προσευχόμαστε για τη σωτηρία της ψυχής, τη συγχώρεση των αμαρτιών και την κάθαρση της καρδιάς - για το τι συνδέεται με την αιώνια σωτηρία μας, και να δίνουμε δευτερεύουσα θέση στο γήινο.
Ατομικά χαρακτηριστικά της προσευχής
Πώς θα σχολιάζατε αυτές τις δύο δηλώσεις; N. E. Pestov : "Όταν ένας Χριστιανός προσεύχεται μόνος του, θα πρέπει να προσπαθεί να βάλει τα κατάλληλα συναισθήματα στα λόγια του. Αφήστε αυτό να φέρει το αποτύπωμα έστω και κάποιας τεχνητότητας..." Ιερέας. Konstantin Parkhomenko: «Πρέπει να προσπαθήσουμε να προφέρουμε τις λέξεις ομοιόμορφα και ήρεμα... ας θυμηθούμε την αρχαία ρωσική ανάγνωση με μια νότα». Ο π. Κωνσταντίνος γράφει συγκεκριμένα για την προσωπική προσευχή. Προσωπικά, προτιμώ την Πεστόφ. Ζητώ τη συμβουλή σας.
Οι Άγιοι Πατέρες μας δίνουν γενικές οδηγίες – τις κύριες αρχές της προσευχής. Όμως ο άνθρωπος έχει εκείνα τα χαρακτηριστικά που ονομάζονται ατομικότητα και εδώ η ατομικότητα εκδηλώνεται με προσευχητική εργασία και εμπειρία. Pestov και ο π. Κωνσταντίνος μοιράζεται την προσωπική του εμπειρία, η οποία εξαρτάται από την ψυχική του διάπλαση. Όσο υψηλότερος είναι ένας άνθρωπος πνευματικά, τόσο βαθύτερη είναι η πνευματική του εμπειρία, τόσο περισσότερο το άτομο υποτάσσεται στον προσωπικό και το προσωπικό στον εσωτερικό λόγο, ή, με άλλα λόγια, στην εικόνα και την ομοίωση του Θεού που δόθηκε στον άνθρωπο. Όταν διαβάζουμε τις διδασκαλίες για την προσευχή των αρχαίων πατέρων, για παράδειγμα, των Αγίων Βασιλείου του Μεγάλου , Νείλου του Σινά , Ησυχίου του Εσωτερικού και άλλων, αντιλαμβανόμαστε τα έργα τους ως ένα ενιαίο έργο, γραμμένο από το φως της χάριτος. Στη διδασκαλία για την προσευχή ανθρώπων που δεν έχουν επιτύχει τέτοια πνευματική οικουμενικότητα, τα ψυχικά χαρακτηριστικά και τα πνευματικά συναισθήματα είναι πιο αισθητά, και ως εκ τούτου δημιουργείται η εντύπωση μιας αντίφασης, η οποία ουσιαστικά δεν υπάρχει, αλλά υπάρχουν διαφορές: ακολούθησαν τον κοινό δρόμο που υπέδειξαν οι άγιοι πατέρες, αλλά σε αυτό το μονοπάτι ο καθένας είχε το δικό του μονοπάτι. Η εμπειρία ενός από αυτούς τους πνευματικούς εργάτες μπορεί να συμπίπτει με τη δική σας, ενός άλλου - όχι, επομένως αναζητήστε τι είναι πιο συγγενές με την ψυχή σας, όπου είναι πιο εύκολο για σας να συνδυάσετε τα λόγια της προσευχής με το μυαλό και την καρδιά και να διακρίνετε τα πνευματικά συναισθήματα από τη φαντασία και τα πάθη. Αλλά από τα δύο άκρα, μια ορισμένη πνευματική ξηρότητα στην προσευχή είναι ασφαλέστερη από την εξύψωση. Όλα αυτά όμως μαθαίνονται μέσα από την προσωπική εμπειρία και διορθώνονται με την ανάγνωση των Αγίων Πατέρων. Σας επικαλούμαι την ευλογία του Θεού.
Σχετικά με την προσευχή του Ιησού
Θέλω να προσεύχομαι με τέτοιο τρόπο ώστε η προσευχή να είναι αδιάκοπη. Πώς μπορεί κανείς να αποκτήσει τέτοια ψυχική κατάσταση ώστε η προσευχή να γίνει η βάση της ζωής;
Η Προσευχή του Ιησού απαιτεί δουλειά, δουλειά και περισσότερη δουλειά, καθώς και εφικτό ασκητισμό στον κόσμο.
Ο φίλος μου μόλις άρχισε να πηγαίνει στην εκκλησία. Μια μέρα είδε ένα μπροσούρα για την Προσευχή του Ιησού που είχα. Είπα ότι ήταν πολύ νωρίς για να διαβάσει τέτοια πράγματα. Τώρα όμως έχω αμφιβολίες αν έκανα το σωστό.
Έκανες το λάθος. Η προσευχή του Ιησού έχει εντολή για όλους τους Χριστιανούς, ακόμη και για τα παιδιά. Προσπαθήστε να διορθώσετε το λάθος σας.
Ενώ έψαχνα για υλικό συνάντησα τις διδασκαλίες του Schema-Abbot Luke, του πνευματικού πατέρα της Μονής Novo-Tikhvin. Ο πατέρας Λουκάς λέει ότι η καθοδήγηση των πρεσβυτέρων είναι απαραίτητη όταν κάποιος έχει μια περίπλοκη εσωτερική ζωή. Και δεν υπάρχει όταν κάποιος δεν κάνει την Προσευχή του Ιησού. Ή υπάρχει μια εσωτερική ζωή, αλλά όχι ως πάλη με τον εαυτό του, αλλά ως ποικιλία σκέψεων και παθών. Η θεραπεία από τα πάθη είναι δυνατή μόνο με τη βοήθεια της προσευχής του Ιησού. Το θέμα είναι ότι δεν υπάρχει ηλικιωμένος χωρίς έξυπνη δράση. Πατέρα, τι πιστεύεις για αυτό; Είναι δυνατόν να έχουμε απλώς πνευματική καθοδήγηση –όχι πρεσβύτερο– χωρίς την Προσευχή του Ιησού;
Ειλικρινά μιλώντας, δεν καταλαβαίνω τι είδους πνευματική ζωή μπορεί να υπάρξει χωρίς εσωτερική προσευχή και αγώνα με πάθη. Μερικοί ασκητές, αντί για την Προσευχή του Ιησού, διάβαζαν άλλες σύντομες προσευχές, αλλά η ουσία τους ήταν η ίδια: επαγρύπνηση στην καρδιά και αντίσταση στις σκέψεις. Φυσικά, η γεροντότητα δεν χρειάζεται για κάποιον που δεν κάνει πνευματική ζωή, όπως δεν χρειάζεται γιατρός για έναν νεκρό.
Διάβασα ένα κεφάλαιο από το βιβλίο “Breath of Life” – “Towards the Apocalypse”. Νομίζω ότι θα επιστρέψω σε αυτό περισσότερες από μία φορές. Τέτοια πράγματα πρέπει να διαβάζονται στη σιωπή και στη μοναξιά. Αλλά προέκυψε ένα ερώτημα. Όταν ένας άνθρωπος είναι παθιασμένος με κάτι, ερωτευμένος με κάτι, είναι έτοιμος να δει γνώριμα χαρακτηριστικά σε όλα. Έτσι, ίσως, και εδώ: Είστε έτοιμοι να δείτε την Προσευχή του Ιησού και ό,τι την αφορά, κυριολεκτικά σε όλα, και ίσως ακόμη και εκεί που δεν υπάρχει. Αλλά μετά αποδεικνύεται ότι πολλά εξαρτώνται όχι τόσο από το κείμενο όσο από τον διερμηνέα, αν και δεν παραδέχεσαι ότι είσαι ένας. Αλλά τότε ένα άτομο που αποδίδει μεγάλη σημασία, ας πούμε, σε σωματικά κατορθώματα, μπορεί να δει και να βρει στην Αποκάλυψη την επιβεβαίωση και την αιτιολόγηση των απόψεών του.
Ο Θεός είναι η αρχή, το θεμέλιο και το τέλος του σύμπαντος. Έξω από Αυτόν δεν υπάρχει κανένα ον, παρά μόνο μια νεκρή άβυσσος. Ο Θεός είναι σε όλα, και σε όλα πάνω από όλα. Περιέχει τα πάντα, αλλά δεν συγκρίνεται με τίποτα. Είναι η αόρατη ουσία κάθε τι που υπάρχει, χωρίς να είναι της ίδιας φύσης με τίποτα. Επομένως, η Προσευχή του Ιησού είναι ένα όραμα του Θεού στα ίδια τα βάθη της ύπαρξης. Ένα από τα ονόματά Του, Ιεχωβά, σημαίνει Υπάρχων. Θα ήταν πιο δύσκολο να πούμε πού δεν υπάρχει Θεός. και η προσευχή του Ιησού είναι το όνομα του Θεού, το όνομα Εκείνου από τον οποίο διατηρείται ο κόσμος. Η παρουσία του Θεού και το όνομα του Θεού δεν εξαρτώνται από τον διερμηνέα, υπενθυμίζει μόνο στους ανθρώπους που έχουν ξεχάσει τον Θεό ότι είναι αόρατα παντού και σε όλα. Στο όνομα του Θεού ζούμε και αναπνέουμε, ακόμα κι όταν δεν το καταλαβαίνουμε. Η προσευχή του Ιησού μας αποκαλύπτει το μυστήριο της ύπαρξης.
Εδώ και δύο περίπου χρόνια προσπαθώ να διαβάσω την Προσευχή του Ιησού, αλλά στην πραγματικότητα παίρνει τον ελάχιστο χρόνο μου, και των Αγίων Πατέρων που έχω διαβάσει, και στα βιβλία σας, δίνεται ιδιαίτερη προσοχή στην ανάγνωση αυτής της προσευχής. Θα μπορούσατε να μου δώσετε κάποιον κανόνα ή μια συμβουλή για το πώς να συνηθίσω αυτή την προσευχή (δεν έχω πνευματικό πατέρα, γι' αυτό σας ζητώ έναν κανόνα).
Στην αρχή, οι πρεσβύτεροι έδωσαν τον εξής κανόνα: τριακόσιες προσευχές του Ιησού, εκατό προσευχές στη Μητέρα του Θεού, 50 προσευχές στον Φύλακα Άγγελο, 50 προσευχές σε όλους τους αγίους. Αν μπορείτε, κουβαλήστε μαζί σας ένα κομποσχοίνι – σας υπενθυμίζει να προσεύχεστε. Ο Θεός να σε βοηθήσει.
Ερώτηση από ιερέα. Μπορεί η Προσευχή του Ιησού να αντικαταστήσει τους πρωινούς και βραδινούς κανόνες;
Είναι δυνατόν να συντομεύσετε τον κανόνα, αντικαθιστώντας τον εν μέρει με την Προσευχή του Ιησού, αλλά το να τον αφήσετε εντελώς έξω είναι επικίνδυνο.
Ερώτηση από ιερέα. Όταν προσεύχεστε την Προσευχή του Ιησού, πού είναι καλύτερο να δίνετε προσοχή;
Ο Ιερομόναχος Δωρόθεος συμβούλεψε να κρατήσει πρώτα την προσοχή κάτω από το μήλο του Αδάμ, όπου γεννιέται ο προφορικός λόγος.
Εάν η Προσευχή του Ιησού προκαλεί έντονο πόνο στην καρδιά, τι πρέπει να κάνετε;
Εάν η Προσευχή του Ιησού προκαλεί πόνο στην καρδιά, τότε πρέπει να μεταβείτε προσωρινά στην προφορική προσευχή.
Μετά την Θεία Κοινωνία και πολλές μέρες αδιάλειπτης προσευχής, έπεσα σε οργή, τότε πόνεσε η καρδιά μου. Τι είναι αυτό, γιατί;
Γιατί έχουν υπερεκταθεί στην προσευχή, προσπαθώντας να πετύχουν κάτι για το οποίο δεν είναι ακόμη προετοιμασμένοι.
Όταν λέω την Προσευχή του Ιησού, αισθάνομαι δονήσεις στο σώμα μου (είναι δύσκολο να το περιγράψω - πιθανώς όπως η σύσπαση των μυών και η κίνηση του αίματος). Αυτό δεν έχει εξαφανιστεί για 2 χρόνια, μερικές φορές για 3-5 ώρες την ημέρα.
Νομίζω ότι η κατάστασή σου δεν έχει άμεση σχέση με την προσευχή του Ιησού, αλλά είναι πειρασμός και δοκιμασία για σένα. Προσπαθήστε να επισκεφτείτε μια από τις ιερές πηγές και να βουτήξετε στα νερά της αρκετές φορές. Ο Θεός να σε βοηθήσει.
Μια καλόγρια με δίδαξε να προσεύχομαι την προσευχή του Ιησού και την προσευχή Χαίρε Μαρία χρησιμοποιώντας το κομποσχοίνι .Μετά την προσευχή, το σώμα φαγούρα πολύ. Όταν τη ρώτησα γιατί ήταν έτσι, μου απάντησε ότι κανείς δεν θα μου το έλεγε αυτό. Είναι αλήθεια αυτό; Το ίδιο συμβαίνει όταν διαβάζουμε το βιβλίο του Αρχιμανδρίτη. Σωφρονίου περί του Μοναχού Σιλουανού του Άθω .
Η ερώτηση προς την καλόγρια έγινε λάθος. Το ερώτημα δεν έπρεπε να τεθεί "γιατί συμβαίνει αυτό", αλλά "τι πρέπει να κάνω κατά τη διάρκεια αυτής της δοκιμής". Ας υποθέσουμε ότι ο διάβολος θέλει να αρπάξει την προσευχή από την καρδιά σας και το απαραίτητο βιβλίο από τα χέρια σας, και να του αντισταθείτε, μη δίνοντας σημασία στα βρώμικα κόλπα που κάνει, συνεχίζοντας να προσεύχεται.
Ποιος πρέπει να είναι ο κανόνας προσευχής ενός ατόμου που σκοπεύει να ενταχθεί σε μοναστήρι στο μέλλον; Συνήθως διαβάζω μόνο τις πρωινές και απογευματινές προσευχές και ένα κάθισμα από το Ψαλτήρι την ημέρα (με προσευχές πριν και μετά το διάβασμα) και ακόμη και τότε, λόγω υπερβολικής απουσίας και τεμπελιάς, μετά βίας τα καταφέρνω και υπάρχουν παραλείψεις. Διαβάζω στο σπίτι μπροστά σε εικονίδια, και στο λεωφορείο στο δρόμο για τη δουλειά, και όλα με μεγάλη δυσκολία, μετά βίας μπορώ να το αναγκάσω να το κάνω. Είναι ιδιαίτερα δύσκολο το βράδυ. Ζητώ ιερές προσευχές.
Μην παραμελείτε τον κανόνα που έχετε ακολουθήσει, αλλά προσπαθήστε να γεμίσετε όλη την ημέρα με την Προσευχή του Ιησού.
Με την ευλογία σας, ασκώ την Προσευχή του Ιησού. Αλλά τότε προέκυψε ένα ερώτημα που δεν είχα σκεφτεί ποτέ πριν, σχετικά με τις τελευταίες λέξεις «ελέησέ με, τον αμαρτωλό». Τι να κάνετε την ημέρα της κοινωνίας; Άλλωστε, με την κοινωνία, ο άνθρωπος επανενώνεται με τον Κύριο και για κάποιο χρονικό διάστημα, αν και σύντομο, γίνεται αναμάρτητος. Ή κάνω λάθος; Εξηγήστε παρακαλώ.
Ακόμα και οι άγιοι στη γη δεν έγιναν αναμάρτητοι. Μέσω της εξομολόγησης και της Κοινωνίας αποκαλύπτεται στον άνθρωπο ακόμη βαθύτερα η άβυσσος της πτώσης του, αλλά ταυτόχρονα αισθάνεται βιωματικά τη χάρη του Θεού, που μπορεί να γεμίσει με φως την άβυσσο της καρδιάς του. Γι' αυτό, προσεύχεστε όπως ευλογούν οι άγιοι πατέρες. Σας επικαλούμαι την ευλογία του Θεού.
Σχετικά με τον κανόνα της προσευχής
Είναι δυνατόν, κατά την ανάγνωση του κανόνα της πρωινής προσευχής, αφού διαβάσετε τον 50ό ψαλμό, να διαβάσετε άλλους ψαλμούς που βρίσκονται στην καρδιά, μετά να διαβάσετε το Ευαγγέλιο και μετά να διαβάσετε το Σύμβολο της Πίστεως ;
Μπορείτε να προσθέσετε στον κανόνα της προσευχής σας εκείνους τους ψαλμούς που επιθυμεί η καρδιά σας και να διαβάσετε το Ευαγγέλιο μέχρι να χορτάσετε.
Είναι δυνατόν να προστεθούν αμαρτίες που δεν αναφέρονται στον κανόνα κατά την καθημερινή εξομολόγηση των αμαρτιών ή δεν πρέπει να παραβιάζουμε τον κανόνα που καθιέρωσαν οι Άγιοι Πατέρες; Είναι δυνατόν να προσευχόμαστε το πρωί και το βράδυ από καρδιάς ή είναι καλύτερο να διαβάζω (οι σκέψεις με νικούν σε κάθε περίπτωση);
Πρέπει να προσθέσετε στην ομολογία των αμαρτιών που υποδεικνύονται στην προσευχή εκείνα που θυμηθήκατε και διαπράξατε. Ο Άγιος Θεοφάνης συμβούλεψε να μαθαίνεις τις προσευχές από την καρδιά.
Πατέρα, ευλόγησέ με να αντικαταστήσω τις πρωινές και απογευματινές προσευχές με τον κανόνα προσευχής της Π.Α. Brianchaninov, που του έδωσε ο Άγιος Ιγνάτιος («Τρισάγιον», «Πάτερ ημών», 12 φορές «Κύριε ελέησον», ο 50ος ψαλμός, το Σύμβολο της Πίστεως , «Μητέρα του Θεού...» και μερικά μνημόσυνα, 10 μετάνοιες από τη μέση με την προσευχή «Θεέ, καθάρισε με έναν αμαρτωλό», σελ. 9, 3 έως 7, σελ. 7 , σελ. 3, 7 έως 7 όντας απασχολημένος. Αγ. Σέβομαι βαθιά τον Ιγνάτιο.
Οι πρωινές και απογευματινές προσευχές μπορούν να αντικατασταθούν από τον κανόνα του Αγίου Ιγνάτιου Μπριαντσάνινοφ μόνο λόγω ασθένειας, έντονης κόπωσης ή υπερβολικής πολυάσχολης δραστηριότητας. Θα πρέπει να παραμείνει εξαίρεση και να μην γίνει συνήθεια.
Είναι δυνατόν να ακούτε ηχογραφήσεις των ορθόδοξων προσευχών ενώ οδηγείτε αυτοκίνητο, εργάζεστε σε υπολογιστή ή είστε ξαπλωμένοι στον καναπέ;
Μία από τις βασικές προϋποθέσεις της προσευχής είναι η ευλάβεια. Όταν προσεύχεται, ένα άτομο πρέπει να αποσυνδεθεί από τις εγκόσμιες υποθέσεις και τις ανησυχίες. Όταν είστε κουρασμένοι ή άρρωστοι, μπορείτε να διαβάσετε την Προσευχή του Ιησού ενώ είστε ξαπλωμένοι στον καναπέ.
Έχω μεγάλη επιθυμία να μάθω να εμπιστεύομαι τον Κύριο εσωτερικά, ώστε να μη ζητάω πλέον προσωρινά και φευγαλέα πράγματα. Έχω βιώσει συχνά απέραντο έλεος και φροντίδα και θέλω να πω: «Είμαι ανάξιος να ζητήσω, δίδαξέ με να σε βλέπω και να σε θυμάμαι!»
Πρέπει να θυμόμαστε ότι ό,τι μας συμβαίνει συμβαίνει για καλό, και ευχαριστούμε τον Θεό για όλα. Η προσευχή είναι το ποτάμι που τροφοδοτεί την ελπίδα. Σας επικαλούμαι την ευλογία του Θεού.
Περί προσευχής για τους γείτονες
Πώς να προσευχόμαστε για ένα άλλο άτομο να λύσει τα προβλήματά του;
Είναι καλό να καταφεύγετε στις προσευχές της Εκκλησίας: υποβάλετε το όνομά του για την υπηρεσία της λειτουργίας και επίσης να τον θυμάστε στις προσευχές. Μπορείτε να του διαβάσετε τον Ψαλτήρα ή τους ακαθιστους στο σπίτι και επίσης να απευθυνθείτε στον Θεό με τα δικά σας λόγια, αλλά θα πρέπει να τελειώσετε την προσευχή: «Γενηθήτω το θέλημά σου».
Η γιαγιά μου πέθανε και αποφάσισα να διαβάσω τη λιτίγια, που διαβάζει ένας λαϊκός στο σπίτι ή στο νεκροταφείο (από ένα προσευχητάριο), όσο περνούν οι 40 μέρες. Κάνω το σωστό;
Το βιβλίο προσευχής υποδεικνύει την ιεροτελεστία της λιτίας που εκτελείται από λαϊκούς, πράγμα που σημαίνει ότι υπάρχει μια ευλογία για αυτό. Μπορείτε επίσης να διαβάσετε το Ψαλτήρι με τις προβλεπόμενες προσευχές 2 για την ανάπαυση του αποθανόντος. Ο Θεός να με βοηθήσει.
Περί προσευχής προς τους αγίους
Γιατί προσευχόμαστε στους αγίους;
Γιατί ζητάμε προσευχές ο ένας από τον άλλο; Είναι αδύνατο να σκεφτεί κανείς ότι μπορεί να στραφεί σε αμαρτωλούς ανθρώπους με αίτημα, αλλά όχι σε αγίους που είναι στη χάρη του Θεού. Η ίδια η πνευματική ζωή της Εκκλησίας εκδηλώνεται με την κοινή προσευχή και την κοινωνία με τον Θεό. Προσευχόμαστε στους αγίους ως συμπροσευχόμενοι και μεσιτοί μας ενώπιον του Θεού λόγω της ενότητας της Ουράνιας και της επίγειας Εκκλησίας.
Περί προσευχών προς τη Μητέρα του Θεού
Παρακαλώ διευκρινίστε μερικές ερωτήσεις σχετικά με την Ορθόδοξη προσκύνηση της Μητέρας του Θεού. Σε μερικές προσευχές συναντάμε τις λέξεις "Δεν έχω άλλη βοήθεια...", "Αποθέτω όλη μου την ελπίδα σε Σένα", "Εσύ είσαι μόνος Βοηθός μας..." κ.λπ. Αυτό δεν υποτιμά τον ίδιο τον Κύριο (όπως, δεν είναι πλέον η Βοήθεια μας και δεν τον εμπιστευόμαστε πλέον); Η Εκκλησία αποκαλεί τη Μητέρα του Θεού «Προστάτη» και «Προστάτιδα». Είναι δυνατόν Αυτή, όντας ακόμη άνθρωπος, να ξεπεράσει στο έλεός Της προς εμάς, τους αμαρτωλούς, τον Ελεήμονα Κύριο Ιησού Χριστό, που έχυσε το Αίμα Του για μας, αν μεσολαβήσει ενώπιόν Του, όπως ενώπιον ενός φοβερού Κριτή, για τη συγγνώμη μας;
Η υμνογραφία είναι μια συναισθηματική παρόρμηση προς τον Θεό και τους αγίους Του. Ένας άνθρωπος θέλει να πει στη Μητέρα του Θεού: κανείς δεν θα με βοηθήσει όπως εσύ. Όποιες αμαρτίες κι αν έχω διαπράξει, Εσύ, με τη μεγάλη σου αγάπη για τους ανθρώπους, δεν θα απομακρυνθείς από μένα, όπως η μητέρα δεν θα εγκαταλείψει το παιδί της. Θα το θεωρούσε πράγματι ταπείνωση αν ο καταδικασμένος έριχνε τον εαυτό του στα πόδια της μητέρας του βασιλιά με τα λόγια: «Εσύ είσαι η μόνη μου ελπίδα! «Δεν έχω καμία βοήθεια εκτός από εσένα!» Τι σημαίνει άγιος; Αυτός είναι ένας άνθρωπος που έχει κάνει την ψυχή του κατοικία του Αγίου Πνεύματος. Δοξάζοντας τους αγίους, ας ζητάμε πρώτα από όλα το Θεό που ζει Πιστεύετε ότι η προσωπική σας προσευχή είναι αρκετή για τη σωτηρία, τότε δεν είστε στην Εκκλησία, στην οποία η κοινότητα και η ενότητα πραγματοποιούνται, πρώτα απ' όλα, μέσω της προσευχής, γιατί δεν θέλετε να ζητήσετε τις προσευχές των αγίων που ακούνε τις προσευχές μας σε σχέση με τους αγίους; Εάν δεν ανήκετε στην Ορθόδοξη Εκκλησία, αλλά σε μια αίρεση, για παράδειγμα, τους Μεθοδιστές ή τους Μάρτυρες του Ιεχωβά , τότε πρέπει να ξεκινήσετε με μια άλλη ερώτηση, δηλαδή, σχετικά με την αθανασία της ψυχής, την οποία απορρίπτουν αυτές οι αιρέσεις.
Γιατί λέμε «χαίρε» στην προσευχή στη Μητέρα του Θεού ή στους αγίους; Τι νόημα έχει να το λες αυτό σε όσους είναι ήδη αναμφίβολα ευτυχισμένοι;
Για να καταλάβετε τι συμβαίνει, σας συμβουλεύω να διαβάσετε μόνοι σας την προσευχή «Παναγία, να χαίρεστε» και αν προσεύχεστε ειλικρινά, θα νιώσετε χαρά στην καρδιά σας και μετά θα καταλάβετε μέσω της εσωτερικής εμπειρίας γιατί διαβάζουμε αυτή την προσευχή και τι σημαίνει η λέξη «χαίρε».
